Lễ cúng ông Công ông Táo không cần phải tổ chức phức tạp, nhưng nên diễn ra trang trọng và chu đáo, thể hiện tấm lòng của gia chủ. Vậy, để tổ chức lễ cúng ông Công ông Táo, cần chuẩn bị những gì? Bài khấn cùng với thời gian thích hợp để tiến hành lễ cúng ông Công ông Táo như thế nào?
Hằng năm vào ngày 23 tháng Chạp, ông Công ông Táo lên đường trở về Thiên Đàng trên một con cá chép để báo cáo với Ngọc Hoàng Thượng về tất cả những điều đã thấy và nghe thấy ở thế giới loài người, cả việc làm tốt và việc làm xấu, cũng như những điều chưa hoàn thành. Dựa vào báo cáo này, các quyết định thưởng phạt sẽ được đưa ra bởi Thiên Đàng đối với từng gia đình cụ thể.
Bắt nguồn từ tín ngưỡng này, lễ đưa ông Công ông Táo trở về Thiên Đàng, hay thường gọi là lễ đưa ông Táo về trời, luôn được tiến hành với sự trọng thể.
Ngày nào nên cúng ông Công ông Táo là một câu hỏi mà nhiều người thường đặt ra. Theo truyền thống dân gian, thời gian cúng Táo Quân thường bắt đầu từ ngày 21 âm lịch (tức là thứ năm, ngày 12/01) và kết thúc trước giờ Ngọ (từ 11 giờ đến 13 giờ) vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm, vì đây là khoảng thời gian các thần thường tập trung để chuẩn bị cho việc trở về Thiên Đàng.
Hy vọng rằng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về ngày cúng ông Công ông Táo hằng năm. Dù bạn bận rộn thế nào, hãy dành ít thời gian để thực hiện lễ cúng ông Táo. Nếu bạn chưa biết cách cúng ông Công ông Táo, hãy tiếp tục đọc bài viết tiếp theo để biết thêm chi tiết nhé!
Ý nghĩa cúng ông Công ông Táo
Theo quan niệm truyền thống từ ông cha ta, Táo Quân không chỉ là vị thần cai quản và giám sát mọi hoạt động trong gia đình của gia chủ, mà còn được xem như một vị thần có khả năng bảo vệ gia đình khỏi sự xâm phạm của ma quỷ và đảm bảo sự bình yên.
Do đó, việc thờ cúng ông Công ông Táo mang theo ý nghĩa cầu nguyện cho một năm mới đầy ắp sự yên bình, thịnh vượng, và hạnh phúc, cùng với việc thờ “thần Bếp” để đảm bảo sự an lành trong việc bếp núc của gia đình.
Cúng ông Táo 2023 ngày 23 tháng Chạp là ngày nào?
Theo lịch dương năm 2023, ngày 23 tháng Chạp âm lịch tương đương với ngày 14/01 sẽ rơi vào một ngày thứ bảy, khi nhiều người vẫn phải đi làm. Do đó, không nhất thiết phải cúng vào buổi trưa của ngày 23 tháng Chạp. Bạn có thể bắt đầu lễ cúng từ ngày 21 âm lịch và lưu ý kết thúc trước khi hết giờ Ngọ, tức là từ 11 giờ đến 13 giờ vào ngày 23 tháng Chạp.
Hướng dẫn cúng ông Công ông Táo 2023
Lễ vật cúng ông Công, ông Táo
Lễ vật cúng ông Táo truyền thống gồm có:
- Mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: Hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Nhiều người chỉ cúng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) để tượng trưng.
- Cá chép: Tượng trưng cho phương tiện di chuyển của ông Công, ông Táo. Bạn có thể sử dụng cá chép giấy hoặc cá chép thật đều được. Thường ở miền Bắc người ta còn cúng một con cá chép sống thả trong chậu nước ngụ ý “cá chép hóa rồng” nhưng tại Nam Bộ thường dùng cá chép giấy nhiều hơn.
- Tiền vàng.
- 1 chiếc áo.
- 1 đôi hia bằng giấy.
Màu sắc của mũ, áo, và hia trong lễ cúng ông Táo cũng thay đổi theo từng năm, tuỳ thuộc vào nguyên tắc ngũ hành, và đó là:
- Năm hành kim sẽ cúng mũ, áo và hia màu vàng
- Năm hành mộc sẽ cúng mũ, áo và hia màu trắng
- Năm hành thủy sẽ cúng mũ, áo và hia màu xanh
- Năm hành hỏa sẽ cúng mũ, áo và hia màu đỏ
- Năm hành thổ sẽ cúng mũ, áo và hia màu đen
Năm 2023 thuộc hành kim, vì vậy, lựa chọn đồ cúng màu vàng sẽ phù hợp và mang lại nhiều may mắn hơn.
Nhiều gia đình có trẻ con thường cúng ông Táo bằng cách đặt một con gà luộc. Loại gà luộc này thường là gà cồ mới tập gáy, tức là gà còn trẻ, với hy vọng rằng Táo Quân sẽ xin lấy sự thông minh, nghị lực, và sức khỏe cho đứa trẻ sau này, giống như con gà cồ trưởng lớn với sức mạnh và sinh khí mạnh mẽ.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo
Tùy thuộc vào từng gia đình và tình hình cụ thể, ngoài việc sử dụng các lễ vật chính như đã nêu trước đó, người ta có thể tổ chức lễ cúng bằng việc dùng lễ vật mặn hoặc lễ vật chay để tiễn ông Táo Quân.
Mâm cúng ông Táo cơ bản, truyền thống bao gồm:
- 1 đĩa gạo
- 1 đĩa muối
- 3 chén rượu
- Thịt heo luộc
- Gà luộc hoặc quay
- Đĩa rau xào
- Hành muối
- Xôi gấc
- Giò heo
- Canh mọc
- Cá chép nướng (ở miền Nam thường cúng cá lóc nướng)
- Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,…
- 1 tập giấy tiền, vàng mã
- 1 lọ hoa cúc
- 1 lọ hoa đào nhỏ
Ngày nay, mâm cỗ cúng ông Táo đã trở nên đơn giản hơn và không còn bắt buộc phải bao gồm tất cả các món ăn như trong mâm cỗ truyền thống. Thực hiện cúng ông Táo chủ yếu phụ thuộc vào văn hóa vùng miền, tình hình kinh tế, và khẩu vị riêng của từng gia đình.
Gia đình nào không có điều kiện, có thể tạo một mâm cúng đơn giản chỉ với 3 món là đã đủ. Đặc biệt, mâm cúng ông Táo ở các vùng miền cũng có những đặc điểm và thực hiện theo cách riêng biệt.
Vị trí đặt mâm cỗ cúng ông Táo cũng rất quan trọng. Nó thường được đặt trên bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ riêng của ông Táo để thể hiện lòng thành kính và tôn trọng.
Thứ tự cúng ông Công ông Táo 2023
- Quá trình chuẩn bị mâm cỗ và lễ vật cúng ông Công ông Táo.
- Thắp nhang và đọc bài khấn tiễn ông Công ông Táo về trời.
- Sau khi sắp xếp lễ vật và thắp hương, và sau khi đọc xong văn khấn, đợi cho đến khi hương thất, tiếp tục thắp thêm một hương nữa. Sau đó, tiến hành lễ tạ, biến các vật thờ thành vàng rồi thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối…
Cúng ông Công ông Táo mấy giờ là tốt?
Theo các chuyên gia phong thủy, lễ cúng ông Táo nên được tiến hành trước khi ông Táo lên đường trở về Thiên Đàng để báo cáo với Ngọc Hoàng Thượng Đế. Thời điểm thích hợp cho lễ cúng này là trước 12 giờ trưa vào ngày 23 tháng Chạp của năm Nhâm Dần.
Khi lễ cúng đã được tiến hành, và sau khi thắp hương và đọc văn khấn hoàn thành, người thực hiện nên chờ cho đến khi hương thất, sau đó tiếp tục thắp thêm một tuần hương nữa. Sau lễ tạ, thường là sau khi đã biến các vật thờ thành vàng, người thực hiện lễ cúng thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối,… để chuyển ông Táo lên đỉnh Thiên Đàng.
Các khung giờ tốt để cúng ông Công ông Táo năm 2023 gồm:
- Nếu bạn lựa chọn cúng ông Công ông Táo vào ngày 21 tháng Chạp, nên cố gắng thực hiện vào các khung giờ như sau: giờ Mão (từ 5 đến 7 giờ sáng), giờ Ngọ (từ 11 đến 13 giờ trưa), giờ Thân (từ 15 đến 17 giờ), và giờ Dậu (từ 17 đến 19 giờ). Trong những giờ này, giờ Ngọ là giờ Tốc Hỷ, được coi là thời điểm tốt nhất để thực hiện lễ cúng ông Công ông Táo vào ngày 21 tháng Chạp. Cúng trong khung giờ này có thể giúp gia đình gặp nhiều may mắn, niềm vui, cũng như hóa giải bệnh tật và xua đuổi xui xẻo cho các thành viên trong gia đình.
- Nếu bạn quyết định cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp, thì thời gian tốt để thực hiện là vào giờ Thìn (từ 7 đến 9 giờ sáng) và giờ Tị (từ 9 đến 11 giờ sáng). Trong số này, giờ Thìn được xem là giờ Tốc Hỷ, là thời điểm thích hợp nhất và có khả năng mang lại nhiều may mắn cho gia đình của bạn.
- Theo tín ngưỡng dân gian, giờ Ngọ (từ 11 đến 13 giờ) cũng được coi là một khung giờ tốt để thực hiện lễ cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp. Giờ Ngọ này là thời điểm mà các Thần Bếp hội tụ để trở về trời, mang theo ông Táo, và do đó rất linh thiêng. Tốt nhất là nên cúng trước 12 giờ trưa. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng giờ Ngọ vào ngày 23 tháng Chạp trong năm Tết Tân Sửu nằm trong khung giờ Hắc đạo, không phải là thời điểm tốt nhất. Vì vậy, bạn có thể xem xét việc cúng ông Công ông Táo vào giờ Thìn (từ 7 đến 9 giờ sáng) hoặc giờ Tị (từ 9 đến 11 giờ sáng) để đảm bảo tốt hơn.
Sau khi đã hoàn thành lễ cúng ông Công ông Táo, bạn chỉ cần chờ cho đến khi nhang dần tàn thì có thể sử dụng bếp để nấu ăn như bình thường.
Văn khấn cúng ông Công, ông Táo
Theo tài liệu của nhà xuất bản Văn hóa thông tin, bài văn khấn truyền thống cúng ông Công ông Táo ở Việt Nam được trình bày như sau:
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: ……………
Ngụ tại: …………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Ngoài bài văn khấn theo hướng dẫn của sách, dân gian cũng có thể sử dụng các bài văn khấn khác nhau, phụ thuộc vào vùng miền cụ thể. Bạn có thể lựa chọn bài văn khấn phù hợp với truyền thống của khu vực của mình.
Những điều kiêng kị khi cúng ông Công ông Táo
- Tắm rửa sạch sẽ và ăn mặc nghiêm túc, kín đáo, lịch sự, để thể hiện sự tôn kính đối với các thần.
- Đọc văn khấn cần tiến hành với tinh thần nghiêm túc, thành tâm, đọc to, rõ ràng và mạch lạc.
- Trong văn khấn, không nên cầu xin tài lộc hay sự sung túc, mà thay vào đó, chỉ nên xin ông Táo báo cáo về những điều tốt đẹp trong năm.
- Không nên cúng ông Công ông Táo sau 12 giờ trưa ngày 23 tháng Chạp.
- Không đặt mâm lễ cúng ông Táo dưới bếp hoặc nơi có nguồn lửa.
- Không nên thả cá chép từ trên cao xuống, mà thay vào đó, hãy thả chúng ra các nguồn nước như ao, hồ, sông, hoặc suối.
Chuẩn bị mâm cơm cúng, lễ vật cúng, trái cây, rượu, trà, và các vật phẩm khác cũng là một phần quan trọng trong nghi thức tiễn ông Công ông Táo về trời.
Tiễn ông Táo về trời là một phong tục truyền thống của người Việt diễn ra vào những ngày cuối năm. Đây được xem là một thời khắc quan trọng, mọi người hy vọng ông Táo sẽ báo cáo những vấn đề xảy ra trong năm qua và kêu cầu sự giúp đỡ từ Ngọc Hoàng Thượng Đế để đảm bảo một năm mới thuận lợi hơn.
Câu hỏi liên quan
Ông Công ông Táo là ai?
Nguồn gốc và câu chuyện về Ông Công Ông Táo được truyền đạt dưới nhiều dạng khác nhau. Theo người xưa, thần Táo quân có nguồn gốc từ ba vị thần là Thổ công, Thổ địa và Thổ kỳ trong Lão giáo của Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, ba vị thần này đã được Việt hóa thành câu chuyện về “2 ông và 1 bà,” bao gồm vị thần Đất, vị thần Bếp núc, và vị thần Nhà. Nhiều người thường gọi chung chúng bằng tên Táo quân hoặc ông Táo.
Có cúng rước ông Táo không?
Theo phong tục dân gian, thường ngày 30 tháng Chạp, người ta sẽ tiến hành lễ rước ông Táo về nhà. Trong những năm không có ngày 30 thì lễ này thường được thực hiện vào ngày 29 tháng Chạp. Tuy nhiên, ở một số vùng miền, như một số tỉnh ở miền Trung, việc lễ rước ông Táo thường được tổ chức vào mùng 7 tháng Giêng, cùng với lễ tạ năm mới.
Lễ rước ông Táo thường diễn ra từ 23h00 đến 23h45 đêm giao thừa. Lễ vật cúng rước ông Táo thường tương tự như lễ vật cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp.
Bài khấn cúng rước ông Táo:
Nam mô A di đà Phật
Nam mô A di đà Phật
Nam mô A di đà Phật
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần
Con kính lạy ngài cựu niên đương cai Hành khiển: Lưu Vương Hành khiển, Ngũ
Ôn hành binh chi thần, Nguyễn Tào phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên Thiên quan: Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn
thần.
Nay là Phút giao thừa năm .. và …, chúng con là…, sinh năm…, ngụ tại…
Phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khai thái, vạn tượng canh tân. Nay ngài Thái tuế tôn thần trên vâng lệnh Thượng đế giám sát vạn dân dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều để khuyết lưu phúc lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án. Cúng dâng Phật Thánh dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức Tôn thần, Ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương, Ngài bản xứ thần linh Thổ địa, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần, các bản gia Táo quân và chư vị thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ: Minh niên khai thái, trú dạ cát tường. Thời thời giữ được bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A di đà Phật (cúi lạy)
Nam mô A di đà Phật (cúi lạy)
Nam mô A di đà Phật (cúi lạy)
Bàn thờ ông táo nên đặt ở đâu?
Về mặt phong thủy, bàn thờ ông Táo có thể được đặt ở trung tâm tủ bếp hoặc ở một nơi sạch sẽ và cao ráo. Hướng phù hợp để đặt bàn thờ ông Táo thường là hướng Nam.
Nên tránh đặt bàn thờ ông Táo ở những nơi quá thấp hoặc quá cao, để đảm bảo tính thẩm mỹ và tiện lợi cho việc thực hiện lễ cúng và thắp hương.
Cúng ông Táo cá chép mấy con là đủ?
Có thể cúng ông Táo với 1 con cá chép, một cặp cá chép hoặc thậm chí 3 con cá chép, tùy thuộc vào niềm tin và truyền thống của từng địa phương và gia đình.
Mong rằng thông qua bài viết này, bạn đã nắm rõ hơn về nguồn gốc của ngày cúng ông Táo và đã tìm thấy câu trả lời cho câu hỏi về thờ cúng ông Táo vào ngày nào, giúp bạn chuẩn bị cho ngày lễ này một cách chu đáo.
Tìm hiểu thêm:
- 10 điều kiêng kỵ khi đi thăm mộ vào ngày Tết Thanh Minh
- Văn khấn cúng giỗ, bài cúng giỗ ông bà, cha mẹ phổ biến nhất
- Tam Tòa Thánh Mẫu là vị thần nào? Ý nghĩa cúng lễ Tam Tòa Thánh Mẫu
Bài viết liên quan
